مفهوم مشارکت در قتل طیف وسیعی از معانی را در بر می‌گیرد به طوری که به هر نوع مداخله مادی و یا معنوی دو الی چند نفر در جریان قتل حتی بدون داشتن هرگونه همکاری مستقیم در وارد کردن صدمات به مقتول، به عنوان شرکت در قتل یاد می‌شود. مجازاتی که برای مشارکت در قتل در نظر گرفته می‌شود به تناسب نوع قتل انجام شده و مشارکت تعداد افراد دخیل در واقعه تفاوت دارد. اما مهم‌ترین سوالاتی که در این بین مطرح می‌شوند این است که مشارکت در قتل به چه معناست و مصادیق آن در قانون چه مواردی هستند. در ادامه این مطلب به تمامی سوالات مطرح شده پاسخ داده خواهد شد. برخی از موسسات حقوقی، مشاوره حقوقی تلفنی رایگان را برای موکلین خود ارائه می‌دهند، می‌توانید با این موسسات تماس بگیرید و از راهنمایی‌ها و مشاوره حقوقی رایگان بهره‌مند شوید.
تعریف مشارکت در قتل
مقصود از مشارکت در قتل، دخالت مستقیم شخص یا اشخاصی در یک عمل مجرمانه بوده که در نتیجه آن برای قتل مقتول همکاری صورت می‌گیرد. به بیان ساده‌تر فردی به عنوان شریک جرم شناخته می‌شود که قبل از حادث شدن جرم و یا همزمان با اتفاق افتادن آن با فرد قاتل همکاری داشته باشد که عمل او در نهایت منجر به مرگ فرد شود.
یکی دیگر از تعابیر مشارکت در قتل، فراهم‌سازی ابزار قتل و شرایط جرم و همچنین کمک به فاعل اصلی یا قاتل است. یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کنید این است که مشارکت در قتل با معاونت در جرم تفاوت دارد. شراکت به معنای دخالتی مستقیم و تاثیرگذار در عمل مجرمانه بوده که به همه شرکای جرم تعمیم داده می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این اصطلاحات حقوقی و سایر موارد مشابه می‌توانید به سایت مشاوران حقوقی مراجعه کنید.
اثبات چه مواردی به عنوان مشارکت در قتل محسوب می‌شود
به طور کلی می‌توان گفت که مشارکت در قتل زمانی محقق می‌یابد که فرد همدست، از خود رفتاری آگاهانه را نشان داده و از عواقب عمل خود با خبر بوده باشد. علاوه بر این مورد او باید در انجام عملیات اجرایی تاثیرگذار باشد. عملیات اجرایی جرم به تمامی کارهایی اطلاق می‌شود که در زمان وقوع جرم انجام شده است.
برای اینکه بتوان مشارکت در قتل را به درستی اثبات کرد، لازم است تا موارد زیر اثبات شوند:
- فردی که به عنوان شریک در قتل شناخته می‌شود، باید به گونه‌ای در فرایند قتل دخالت داشته باشد. برای مثال با وارد کردن ضربه‌ای به او آسیب زده باشد
- عمل شریک جرم منجر به مرگ مقتول شده باشد. بدین معنا که مرگ مقتول باید به همان علت عمل مشابه قاتل و شریک او انجام شده باشد
انواع مجازات در قانون
با استناد به قانون و پیش‌بینی‌هایی که قانون‌گذار درباره قتل نفس داشته می‌توان گفت که قتل به دو شکل عمدی، غیر عمد و یا شبه عمد رخ می‌دهد. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی رایگان در این زمینه می‌توانید با کارشناسان حقوقی ما در سایت مشاوران حقوقی تماس بگیرید.
قتل عمد در قانون
در این عمل فرد یا افراد با نیت کشتن مقتول اعمالی را انجام می‌دهند که در نهایت باعث مرگ مقتول خواهد شد. این افراد با قصد قبلی و به صورت کاملا آگاهانه مرتکب چنین عملی می‌شوند. در نتیجه در این فقره داشتن قصد قبلی بسیار حائز اهمیت است.
قتل غیر عمد و یا شبه عمد
در این نوع از ارتکاب قتل، فاعل نیتی برای کشتن مقتول ندارد اما کارهایی را انجام می‌دهد که منجر به قتل مقتول می‌شود. برای مثال رانندگی با سرعت زیاد که قاتل قصد قبلی برای انجام آن نداشته است و یا تیراندازی که با هدف شکار صورت گرفته اما با کمانه‌کردن تیر به شخص دیگر، مرگ او را در پی داشته است. همگی موارد ذکر شده به عنوان قتل غیر عمد تلقی می‌شوند که مجازات تعیین‌شده برای آن‌ها قطعا با قتل عمد متفاوت خواهند بود.
مجازات قانونی چگونگی مشارکت در عمل مجرمانه در قتل عمدی و غیر عمد
افرادی که قتل عمدی انجام داده باشند، ولی‌دم و یا وکیل آن‌ها این حق را دارد که تقاضای حکم قصاص را داشته باشد. اگر در این امر مشارکت عده‌ای دیگر نیز به اثبات برسد، تمامی مجرمین قصاص خواهند شد. اما در صورتی که دادگاه تشخیص دهد تنها یک نفر قاتل اصلی بوده، فرد و یا افراد دیگر محکوم به پرداخت دیه و حبس تعزیری خواهند شد. برای کسب هرگونه اطلاعات می‌توانید به شکل تلفنی از سایت مشاوران حقوقی، مشاوره حقوقی کاملا رایگان دریافت کنید.
چه تفاوتی میان مشارکت و معاونت در قتل از لحاظ قانونی وجود دارد
در ارتکاب یک قتل به شکل عمدی، حضور چند عامل ضروری به نظر می‌رسد. ابتدا اینکه شخصی باید تحت عنوان مقتول وجود داشته باشد. ثانیا شخصی به عنوان قاتل و با سوء‌نیت قبلی اقدام به قتل فرد مقابل می‌کند. تحت چنین شرایطی می‌توانیم به قاتل، عنوان مباشر جرم را نسبت دهیم. در جرمی مثل معاونت در قتل، مجرم سعی دارد تا با استفاده از تهدید، تطمیع و یا تهیه انواع وسایل قتل، مسیر وقوع جرم را تسهیل نماید. البته موارد گفته شده تنها در صورتی به عنوان معاونت در جرم شناخته می‌شوند که با توجه به عرف جامعه و یا شخصیتی که قاتل دارد، بتوانیم آن را دلیل مدقن و قانع‌کننده‌ای برای حادث شدن قتل تلقی کنیم.
مجازات در شریعت اسلامی
در مواد ۲۱۵ و ۲۱۴ قانون مجازات اسلامی به صراحت درباره مشارکت در قتل و همچنین در ماده ۱۲۵ در مورد شرکت در جرائم تعزیری مواردی مقرر شده است. طبق ماده ۱۲۵ هر فردی که با آگاهی قبلی با فرد و یا افرادی در یکی از جرائم تعزیری مشارکت کند و همه اسناد و مدارک نیز دلالت بر این عمل مجرمانه آن‌ها باشد، به عنوان شریک در جرم محسوب شده و مجازات او نیز همان مجازات فاعل اصلی جرم خواهد بود.
تناسب جرم و کیفر در بحث مشارکت در قتل
برای اینکه بتوانیم دو یا چند نفر را به شرکت در قتل محکوم کنیم، باید بتوانیم اثبات نماییم که این چند نفر با یکدیگر ضرب و جرح داشته‌اند و دیگر آنکه عمل ایشان منجر به مرگ مقتول شده باشد. با توجه به اصل تناسب جرم با کیفر، اینطور به نظر می‌رسد که بسته به نوع شرکت در قتل، قاضی می‌تواند مجازات‌های متفاوتی را در نظر بگیرد. برای رفع هرگونه ابهام حقوقی می‌توانید با مشاورین مجرب و با سابقه ما در سایت مشاوران حقوقی ارتباط برقرار کنید.
نظر دهید