انحصار وراثت به‌خودی‌خود فرایندی تا حدودی پیچیده است و ممکن است در هنگام انجام آن، موانع و چالش‌های متعددی ایجاد شود. این پیچیدگی زمانی افزایش پیدا می‌کند که فرد متوفی اموال قولنامه‌ای هم داشته باشد و اکنون تعیین تکلیف آن با مشکل روبرو شود. درواقع، اموال قولنامه‌ای سند رسمی ندارند و این مسئله می‌تواند انحصار وراثت آن‌ها را بسیار مشکل کند، زیرا در انحصار وراثت اموالی قابل‌تقسیم‌اند که دارای سند رسمی هستند. اگر می‌خواهید در مورد انحصار وراثت املاک قولنامه ای بیشتر بدانید در ادامه با ما همراه باشید.
شرایط املاک قولنامه‌ای
قبل از پرداختن به موضوع انحصار وراثت املاک قولنامه ای لازم است در ابتدا با این موضوع آشنا شوید که چرا برخی املاک قولنامه‌ای هستند. زمانی که یک ملک دارای سند رسمی نباشد آن ملک از فروشنده به خریدار به‌صورت قولنامه‌ای انتقال پیدا می‌کند. سوال اینجاست که چرا برخی املاک دارای سند رسمی نیستند؟ این مسئله بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که ملک به‌صورت غیرقانونی ساخته شده است.
برای مثال، زمانی که به یک آپارتمان طبقه‌ای به‌صورت غیرقانونی اضافه شده است یا یک ملک در زمین غیرمجاز ساخته شده است یا هر ملکی که به دلیل شرایطی نتوانسته‌اند پایان کار شهرداری را برای آن دریافت کنند لازم است به‌صورت قولنامه‌ای معامله شود و نمی‌توان برای آن سند رسمی ثبت کرد. ازآنجایی‌که قولنامه در دفتر ثبت اسناد رسمی تنظیم و ثبت نمی‌شود اعتبار بسیار کمتری نسبت به سند رسمی دارد و به همین دلیل، انحصار وراثت املاک قولنامه ای می‌تواند بسیار دشوار و گاهی اوقات غیرممکن باشد.
مراحل انحصار وراثت
همانطور که مطرح شد انحصار وراثت تنها برای اموالی انجام می‌شود که برای آن‌ها سند رسمی وجود دارد. بنابراین، اگر می‌خواهید انحصار وراثت املاک قولنامه ای را انجام دهید لازم است اقدامات بیشتری انجام دهید. با انجام مراحل انحصار وراثت می‌توانید گواهی انحصار وراثت را دریافت کنید و با این گواهی می‌توانید برای تقسیم اموال اقدام کنید. در مرحله اول لازم است شما همراه با وراث دیگر و همچنین سه نفر شاهد به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنید تا استشهادیه محضری برای شما تنظیم شود. در این استشهادیه، وراث تایید می‌شوند.
پس از اینکه استشهادیه را دریافت کردید لازم است به اداره مالیات مراجعه کنید تا مالیات بر ارث اموال فرد متوفی را پرداخت کنید. مالیات بر ارث بر اساس میزان اموال و نسبت هر یک از وراث با فرد متوفی مشخص می‌شود. پس از این مرحله لازم است به دفتر خدمات قضایی مراجعه کنید و با پرداخت مبلغ ۲۰۰ هزار تومان درخواست انحصار وراثت را ثبت کنید. در این مرحله، شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی فرد متوفی، درخواست انحصار وراثت را به‌صورت رایگان در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ و منتشر می‌کند.
اگر پس از گذشت یک ماه، فردی به درخواست اعتراض نکرد و این ادعا را مطرح نکرد که یکی از وراث فرد متوفی است، گواهی انحصار وراثت برای شما صادر می‌شود اما اگر فردی به درخواست اعتراض کرد پرونده انحصار وراثت برای رسیدگی به دادگاه ارجاع می‌شود.
نحوه انحصار وراثت املاک قولنامه ای
همانطور که مطالعه کردید انحصار وراثت املاک قولنامه ای امکان‌پذیر نیست و برای اینکه بتوانید املاک قولنامه‌ای را میان وراث تقسیم کنید لازم است قولنامه را به سند رسمی تبدیل کنید. برای این کار اولین گام این است که از میزان تخلفات، خسارات و عوارض ملک موردنظر آگاه شوید. شما می‌توانید با استعلام از شهرداری در این مورد کسب اطلاع کنید.
پس از اینکه خسارات و عوارض مشخص شد لازم است آن‌ها را بپردازید و از سوی دیگر، اگر ملک پایان کار نداشته باشد لازم است برای دریافت پایان کار آن از شهرداری اقدام کنید. از سوی دیگر، فروشنده باید برای اخذ سند رسمی اقدام کند و سپس ملک را انتقال دهد اما اگر فروشنده ملک موردنظر این کار را انجام ندهد شما می‌توانید با شکایت در دادگاه، فروشنده را مجبور به دریافت سند رسمی کنید.
مدارک لازم برای انحصار وراثت املاک قولنامه ای
مطمئنا برای انجام هر نوع انحصار وراثت ازجمله انحصار وراثت املاک قولنامه ای، داشتن و ارائه چندین مدرک الزامی است که در ادامه با مدارک لازم برای انحصار وراثت املاک قولنامه ای آشنا می‌شوید.
- گواهی فوت فرد متوفی
- شناسنامه و کارت ملی فرد متوفی
- شناسنامه و کارت ملی همه وراث
- عقدنامه فرد متوفی (در صورت متاهل بودن فرد متوفی)
- وصیت‌نامه فرد متوفی (در صورت موجود بودن)
- استشهادیه انحصار وراثت
- رسید مالیات بر ارث
- قولنامه ملک
- سند رسمی ملک
هزینه انحصار وراثت املاک قولنامه ای
هزینه انحصار وراثت املاک قولنامه ای بسته به میزان عوارض، خسارات و جریمه‌های شهرداری بسیار متفاوت است. بنابراین، به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان رقم دقیقی برای آن تعیین کرد. از سوی دیگر، برای دریافت گواهی انحصار وراثت تنها لازم است ۲۰۰ هزار تومان در دفتر خدمات قضایی پرداخت کنید و برای بقیه مراحل مبلغ دیگری لازم نیست.
بااین‌حال، اگر برای انجام انحصار وراثت وکیل داشته باشید هزینه بسیار بیشتر است اما اگر به هر دلیل نمی‌خواهید وکیل داشته باشید آگاهی از روند انحصار وراثت و نحوه انجام آن به شما کمک می‌کند که با چالش‌ها و موانع بهتر برخورد کنید و بتوانید با دردسر کمتری انحصار وراثت را انجام دهید. شما می‌توانید در این شرایط از مشاوره حقوقی نیز بهره‌مند شوید. برای مثال می‌توانید از سایت مشاوران حقوقی مشاوره حقوقی تلفنی دریافت کنید و به‌این‌ترتیب انحصار وراثت املاک حقوقی را راحت‌تر انجام دهید.
مالیات بر ارث در انحصار وراثت املاک قولنامه ای
برای اینکه مالیات بر ارث املاک قولنامه‌ای را پرداخت کنید در ابتدا لازم است برای تبدیل قولنامه به سند رسمی اقدام کنید. پس از انجام این کار، می‌توانید مالیات بر ارث را پرداخت کنید و سپس ملک را میان وراث تقسیم کنید. بر اساس تغییرات ایجادشده در قانون در سال ۱۳۹۵ میزان مالیات بر ارث بر اساس نوع ملک قولنامه‌ای و طبقه وراث مشخص می‌شود. به همین دلیل در ابتدا لازم است بدانید وراث چگونه طبقه‌بندی می‌شوند. وراث به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- طبقه اول: پدر، مادر، فرزند، نوه
- طبقه دوم: مادربزرگ، پدربزرگ، برادر، خواهر، فرزندان برادر و خواهر
- طبقه سوم: عمو، دایی، عمه، خاله، فرزندان عمو، دایی، عمه، خاله
بر اساس نوع ملک قولنامه‌ای و طبقه‌بندی وراث، میزان مالیات بر ارث در انحصار وراثت املاک قولنامه ای به‌صورت زیر است:
- ملک تجاری: وراث طبقه اول ۳ درصد، وراث طبقه دوم ۶ درصد، وراث طبقه سوم ۱۲ درصد
- ملک مسکونی: وراث طبقه اول ۵/۷ درصد، وراث طبقه دوم ۱۵ درصد، وراث طبقه سوم ۳۰ درصد
- ملک اداری: وراث طبقه اول ۳ درصد، وراث طبقه دوم ۶ درصد، وراث طبقه سوم ۱۲ درصد
برای مشمولین قانون قدیم یعنی کسانی که عزیز خود را قبل از سال ۹۵ از دست داده‌اند، نرخ مالیات بر ارث، تنها بر اساس طبقه وراث تعیین می‌شود. نرخ مالیات بر ارث در قانون قدیم برای ورثه طبقه اول ۳۵ درصد، طبقه دوم ۴۵ درصد و طبقه سوم ۶۵% درصد است.
درنهایت، یکی از مشکل‌سازترین موارد در انحصار وراثت، وجود املاک قولنامه‌ای است. ازآنجایی‌که این املاک در بیشتر موارد املاکی هستند که غیرقانونی ساخته شده‌اند تبدیل قولنامه آن‌ها به سند رسمی بسیار دشوار است. بااین‌حال، در برخی موارد استعلام از شهرداری و دریافت پایان کار می‌تواند این مشکل را حل کند. انحصار وراثت املاک قولنامه ای زمانی امکان‌پذیر است که ملک تبدیل به سند رسمی شود. بنابراین، اگر در این مورد با مشکل مواجه هستید دریافت مشاوره حقوقی رایگان از سایت مشاوران حقوقی نیز می‌تواند برای شما بسیار مفید باشد.
نظر دهید