انواع چک سرقت شده؛ عاملی برای ایجاد نگرانی در صاحبان چک
انواع چک سرقت شده میتواند باعث ایجاد نگرانیهای بسیاری در فرد صادرکننده و یا دریافتکننده چک شود. برای رویارویی با این شرایط لازم است تا با انواع چک و قوانین مربوط به سرقت آنها آشنا شویم تا در هنگام وقوع چنین اتفاقی، در اسرع وقت اقدامات لازم را انجام دهیم. ما در این مطلب به معرفی انواع چک که ممکن است به سرقت بروند خواهیم پرداخت و اقدامات لازم برای مواجهه با سرقت چک را بیان میکنیم. با نکات بسیار مهم در مورد قانون چک در مقاله لینک شده آشنا شوید.
سرقت چک رمزدار
چکهای رمزدار دارای دو نوع بانکی و بین بانکی صادر میشوند. هر از این دو نوع کارکرد متفاوتی دارند و در صورت سرقت باید اقدام به انجام اقدامات متفاوت کرد. به طور کلی چکهای رمزدار بین بانکی امنیت بیشتری نسبت به چکهای بانکی دارند و اوراق مطمئنتری برای انتقال پول به شمار میروند.
چک رمزدار بانکی
این نوع از چکهای رمزدار در واقع اوراقی هستند که طبق درخواست مشتری توسط بانک و در وجه اشخاص حقیقی یا شرکتهای حقوقی با استفاده از رمز مخصوص صادر میشوند و در کلیه شعب بانک قابلیت نقد کردن را دارند. ارزش و کارکرد این چک مشابه با پول نقد است.
یک ایراد بزرگ در دریافت چک رمزدار بانکی وجود دارد و آن این است که درصورت سرقت و یا مفقود شدن، لازم است تا شخصی که چک را دریافت کرده است فورا به بانک اطلاع دهد و چک را باطل کند در غیر این صورت، اگر شخصی قبل از اعلام مفقودی چک آن را به یکی از شعبههای بانک ارائه دهد میتواند به نقد کردن آن اقدام کند. به عبارت دیگر چک بانکی در وجه شخص صادر میشود. اگر امضایی در پشت چک بانکی زده شود، این چک به یک چک حامل تبدیل خواهد شد و هر شخصی میتواند با در دست داشتن چک، آن را به بانک ارائه دهد و وجه را دریافت کند.
چک رمزدار بین بانکی
یکی از انواع مختلف چک، چک رمزدار بین بانکی است که بر اساس درخواست مشتری توسط بانک به مقصد یکی از بانکها با استفاده از رمز صادر میشود. وجه چکهای بین بانکی نقداً قابل پرداخت نیست و باید به حساب متقاضی در بانک واریز شود. دریافت چک بین بانکی از لحاظ امنیت و جلوگیری از سوء استفاده از مفقود شدن یا سرقت بسیار مطمئن است، به این دلیل که در حقیقت شخص دریافتکننده چک بین بانکی به بانک دستور میدهد چک را در وجه شماره حسابی مشخص، بانک و شعبه مشخص صادر نماید. به بیان دیگر این نوع از اوراق چک مقصد کامل و مشخصی دارند و نمیتوان آنها را انتقال داد. به همین دلیل در صورت مفقود شدن چک بین بانکی، امکان سوء استفاده از آن وجود ندارد چون وجه تنها به همان حسابی که در متن چک نوشته شده است واریز خواهد شد. برای مشاوره رایگان حقوقی کلیک کنید.
سرقت چک تضمینی
چکی که به منظور تضمین دادن به شخصی حقیقی و یا حقوقی صادر میشود نیز میتواند یکی از انواع چک سرقت شده باشد. چک تضمینشده، چکی است که به درخواست مشتری توسط بانک صادر خواهد شد و پرداخت وجه آن توسط خود بانک تضمین میشود. چکهای ضمانت ممکن است برای تسریع در عقد یک قرارداد و یا توافقنامه یا صورت جلسه باشد یا برای حسن انجام کار صادر شود و در اختیار طرف مقابل قرار گیرد. چکهای ضمانت یا چکهایی که بابت تضمین انجام تعهد صادر میشوند در شرایطی امکان وصول دارند که متعهد به وعدههای خود عمل نکند و در انجام معامله یا تعهدی که به عهده او واگذار شده است، کوتاهی کرده باشد.
امکان تعقیب کیفری فرد صادرکننده این چکها وجود ندارد و قانونگذار نیز برای این چکها ضمانت اجرایی قائل نشده است. برای تنظیم دادخواست جهت ارائه دعوی در رابطه با به اجرا گذاشتن چکهای تضمین باید گفت، این امر نیاز به اثبات تخلف، نقض تعهد و اثبات التزام به پرداخت دارد که به معنی آن است که وصول مبلغ این چک اصلا کار آسانی نیست. صادرکننده چک یا قائممقام قانونی وی با تصریح به اینکه چک مفقود، سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرایم دیگری تحصیل شده است، میتواند به صورت کتبی و قانونی دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک مربوطه ارائه کند.
عواقب معامله کردن با انواع چک سرقت شده
معامله با انواع چک سرقتی و استفاده از آنها میتواند مجازات نقدی و یا حتی قرار بازداشت را در پی داشته باشد. در ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی بیان شده است که ساخت سند و جعل امضا یا مهر دیگری و خراشیدن و تراشیدن، یا تغییر در تاریخ سند از مصادیق جعل به شمار میرود و جرم محسوب میشود. بر اساس این ماده قانونی فردی که مرتکب جرم جعل چک شده باشد، علاوه بر اینکه باید خسارتی را که از راه انجام این جعل به کسی وارد کرده است جبران کند، طبق قانون به شش ماه تا دو سال حبس و سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم میگردد.
اقدامات لازم در زمان سرقت انواع چک
در هنگام سرقت انواع چک اقدامات قانونی مختلفی برای جلوگیری از سوءاستفاده از آنها وجود دارد. کسانی که به نوعی در مورد چک سرقت شده ادعای احقاق حق دارند، مانند صادر کننده چک یا کسی که چک در وجه او نوشته شده است و یا کسانی که به نوعی چک را پشت نویسی یا امضا کردهاند با توجه به اینکه چک مفقود، سرقت و یا جعل شده باشد و یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری بدست آمده باشد، میتوانند تقاضای دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک مربوطه ارائه کنند.
برای این کار شخصی که تقاضای دستور عدم پرداخت وجه چک را دارد باید مشخصات کامل چک مانند شماره آن، تاریخ و مبلغ را در تقاضای خود به بانک اعلام کند. بانک نیز وظیفه دارد تا پس از طی کردن روند احراز هویت درخواستکننده و کافی بودن موجودی حساب نسبت یه مبلغ چک، اقدام به مسدود کردن حساب به مدت یک هفته کند و وجه چک را به دارنده آن تحویل ندهد. البته لازم است تا درخواست شکایت سرقت چک ظرف مدت یک هفته به مراجع قضایی تحویل داده شود در غیر این صورت، بانک دیگر مسئولیتی در قبال چک بعد از پایان مهلت مسدود بودن حساب نخواهد داشت و موظف است تا وجه را به دارنده چک تحویل بدهد.بنابر این در هنگام مواجه شدن با سرقت چک لازم است تا به سرعت اقدامات لازم را انجام داد. میتوانید با دریافت مشاوره حقوقی رایگان از سایت مشاوران حقوقی، سوالات خود را مطرح کنید و پاسخ آنها را از متخصصان دریافت کنید.
نظر دهید