یکی از مسائل حقوقی که بعد از فوت مادر مطرح می‌شود ارث مادر است. برای اینکه بتوان اموال مادر را میان وراث تقسیم کرد اولین گام دریافت گواهی انحصار وراثت است که مراحل متعددی دارد. از سوی دیگر، نکاتی ازجمله وراث و سهم هریک از آن‌ها در این شرایط اهمیت پیدا می‌کنند که لازم است در مورد آن‌ها بدانید. در ادامه با این موضوع بیشتر آشنا می‌شوید.
نحوه دریافت گواهی ارث مادر
همانطور که مطرح شد شرط لازم برای تقسیم اموال مادر میان وراث، داشتن گواهی انحصار وراثت مادر (اموال مادر) است که دریافت این گواهی از طریق انجام چند مرحله اداری انجام می‌شود. برای اینکه این گواهی را دریافت کنید لازم است مراحل زیر را طی کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از دادخواست انحصار وراثت به مقاله لینک شده مراجعه کنید.
- دریافت گواهی فوت مادر
- مراجعه به شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی فرد متوفی به همراه مدارک هویتی وراث و گواهی فوت مادر
- مراجعه به دفتر اسناد رسمی همراه با دو نفر شاهد و دریافت استشهادیه محضری
- مراجعه مجدد به شورای حل اختلاف همراه با مدارک هویتی و استشهادیه محضری برای ثبت دادخواست گواهی انحصار وراثت
- چاپ و انتشار آگهی دادخواست انحصار وراثت در روزنامه کثیرالانتشار
- مراجعه به اداره مالیات برای محاسبه و پرداخت مالیات بر ارث و درنهایت دریافت رسید مالیات بر ارث
- صدور گواهی انحصار وراثت
هزینه انحصار وراثت مادر (اموال مادر) ۲۰۰ هزار تومان است که وراث باید این مبلغ را در یکی از دفاتر خدمات قضایی پرداخت کنند. چاپ و انتشار آگهی انحصار وراثت در روزنامه کثیرالانتشار به عهده شورای حل اختلاف است و هزینه‌ای به همراه ندارد. همچنین، لازم است بدانید انحصار وراثت به‌طورکلی معمولا یک تا دو ماه طول می‌شود.
طبقه‌بندی وراث
برای اینکه بدانید در شرایط انحصار وراثت مادر (اموال مادر)، اموال به چه کسانی می‌رسد در ابتدا لازم است با طبقات وراث آشنا شوید. بر اساس قانون وراث به سه دسته تقسیمی مشوند. طبقات اول به ترتیب اولویت بالاتری نسبت طبقات بعدی دارند. بنابراین، اگر افراد طبقه اول وجود داشته باشند به طبقات بعدی ارث نمی‌رسد. طبقات ارث شامل موارد زیر می‌شود:
- طبقه اول: پدر، مادر، فرزند، نوه
- طبقه دوم: پدربزرگ، مادربزرگ، خواهر، برادر و فرزندان آن‌ها
- طبقه سوم: عمو، عمه، خاله، دایی و فرزندان آن‌ها
از سوی دیگر، لازم است بدانید در هر طبقه نیز درجه‌بندی وجود دارد. برای مثال، اگر فرد متوفی فرزند داشته باشد ارثیه‌ای به نوه‌ها نخواهد رسید و تنها فرزندان وارث فرد متوفی محسوب می‌شوند. اگر در این مورد دچار ابهام هستید یا می‌خواهید در مورد انحصار وراثت مادر (اموال مادر) بیشتر بدانید می‌توانید از مشاوره حقوقی رایگان سایت مشاوران حقوقی نیز بهره‌مند شوید و به این ترتیب، پیچیدگی‌های انحصار وراثت نیز برای شما کاهش پیدا کند.
مدارک موردنیاز برای انحصار وراثت مادر (اموال مادر)
مدارک موردنیاز برای انحصار وراثت ارث مادر با مدارک موردنیاز برای انحصار وراثت افراد دیگر تفاوتی ندارد و شامل موارد زیر است:
- گواهی فوت مادر
- شناسنامه مادر
- عقدنامه مادر
- وصیت‌نامه مادر (درصورتی‌که موجود باشد)
- شناسنامه و کارت ملی وراث
- استشهادیه محضری
- رسید مالیات بر ارث
نحوه تقسیم اموال مادر
انحصار وراثت ارث مادر با انحصار وراثت افراد دیگر تفاوتی ندارد. به‌طورکلی پسران دو برابر دختران ارث می‌برند و فرقی نمی‌کند که مادر فوت کرده باشد یا پدر. درصورتی‌که یک مادر فوت کند و فرزند داشته باشد بستگی به تعداد و جنسیت فرزندانش، نحوه تقسیم اموال میان وراث متفاوت است. نحوه انحصار وراثت ارث مادر (اموال مادر) برای فرزندان بر اساس قانون به‌صورت زیر است:
- اگر مادر تنها یک فرزند داشته باشد تمام ارثیه به او می‌رسد و فرقی نمی‌کند که این فرزند پسر است یا دختر.
- اگر مادر چند فرزند داشته باشد و همه آن‌ها دختر یا همه آن‌ها پسر باشند، ارثیه میان آن‌ها به‌طور مساوی تقسیم می‌شود.
- اگر مادر دارای چند فرزند باشد که برخی از آن‌ها دختر و برخی از آن‌ها پسر باشند، به پسر دو برابر دختر ارث می‌رسد.
از سوی دیگر، اگر فردی که فوت کرده است که یک فرزند دختر و مادر داشته باشد یک‌ششم ارثیه به مادرش و چهارششم ارثیه به دخترش می‌رسد. یک ششمی که باقی‌مانده است تقسیم بر پنج می‌شود و یک‌پنجم آن به مادر متوفی و چهارپنجم آن به فرزند دختر می‌رسد. همچنین، اگر وراث فرد متوفی، پدر، مادر و فرزند دختر باشند، یک‌ششم ارثیه به پدر، یک‌ششم اموال به مادر و سه‌ششم ارث به فرزند می‌رسد. سپس، یک‌ششم باقی‌مانده تقسیم بر پنج می‌شود و مجددا میان وراث تقسیم می‌شود.
حالت دیگر این است که وراث فرد متوفی مادر، پدر، یک دختر و یک پسر باشند. در این شرایط، یک‌ششم ارثیه به پدر، یک‌ششم ارثیه به مادر و چهارششم باقی‌مانده به دختر و پسر می‌رسد که پسر دو برابر دختر سهم می‌برد. از سوی دیگر، اگر وراث، مادر، پدر و یک فرزند پسر باشند یک‌سوم اموال میان مادر و پدر تقسیم می‌شود و دوسوم باقی‌مانده به فرزند پسر می‌رسد.
همچنین، اگر متوفی دارای همسر و فرزند پسر باشد، یک‌چهارم ارثیه به همسر و سایر اموال به فرزند پسر می‌رسد. بااین‌حال، اگر فرد متوفی فرزند نداشته باشد یک‌دوم اموال او به همسرش می‌رسد و بقیه اموال میان وراث دیگر تقسیم می‌شود. وراث دیگر بر اساس طبقه‌بندی وراث مشخص می‌شوند.
نحوه تقسیم ارث طلای مادر
انحصار وراثت مادر (اموال مادر) تفاوتی با انحصار وراثت دیگران ندارد و نوع اموال نیز در این شرایط مهم نیست. بااین‌حال، بر اساس عرف، معمولا طلاهای مادر میان فرزندان دختر تقسیم می‌شود اما در این مورد قانونی وجود ندارد و وراث دیگر می‌توانند به آن اعتراض کنند. درصورتی‌که همه وراث موافق باشند، طلای مادر میان فرزندان دختر تقسیم می‌شود اما درصورتی‌که همه وارث موافق نباشند اموال مادر ازجمله طلاهای به‌جامانده باید میان وراث بر اساس قانون تقسیم شود. از سوی دیگر، اگر مادر در وصیت‌نامه خود مطرح کرده باشد که همه طلاها باید به فرزندان دختر برسد، در صورت عدم موافقت وراث، یک‌سوم طلا میان وراث تقسیم می‌شود.
درنهایت، انحصار وراثت ارث مادر به طورکلی تفاوت چندانی با انحصار وراثت سایر افراد ندارد و وراث و سهم هر یک از آن‌ها بر اساس طبقه‌بندی وراث در قانون مشخص می‌شود. در این انحصار وراثت نیز مثل همیشه پسران دو برابر دختران سهم می‌برند اما بر اساس عرف معمولا طلاهای مادر به دختران می‌رسد. بااین‌حال، در این زمینه نیز سایر وراث می‌توانند اعتراض کنند و درنتیجه، طلا نیز مانند سایر اموال میان وراث تقسیم شود. اگر همچنان در زمینه انحصار وراثت مادر (اموال مادر) با ابهام روبرو هستید می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی رایگان سایت مشاوران حقوقی نیز بهره‌مند شوید.
نظر دهید