مرگ مانند بسیاری از رویدادهای دیگر زندگی ابعاد حقوقی پیچیده‌ای دارد که مهم‌ترین آن، انحصار وراثت است. یکی از موضوعات مهم در زمینه انحصار وراثت، سهم ارث مادر از فرزند است. سهم‌الارث مادر از فرزند در شرایط مختلف می‌تواند متفاوت باشد و به همین دلیل، ابهامات و سوالات زیادی در این مورد وجود دارد. اگر شما نیز در مورد این موضوع سوال دارید و می‌خواهید بیشتر در مورد آن بدانید در ادامه با ما همراه باشید.
شرایط ارث بردن مادر از فرزند
برای اینکه مادر از فرزند خود ارث ببرد و درواقع سهم ارث مادر از فرزند در نظر گرفته شود وجود سه شرط ضروری است که این شروط عبارت‌اند از:
- فوت مورث
- وجود وارث
- داشتن ترکه
اگر با طبقات ارث آشنا باشید می‌دانید که مادر در طبقه اول وراث قرار دارد و بنابراین، اگر فردی فوت کند و مادر او در قید حیات باشد نسبت به دیگر بستگان برای ارث بردن در اولویت است. پدر و فرزندان نیز مانند مادر در طبقه اول وراث قرار دارند و به همین دلیل آن‌ها نیز نسبت به دیگر خویشان در اولویت هستند. طبقات ارث به سه طبقه زیر تقسیم می‌شوند:
- طبقه اول: پدر، مادر، فرزندان و در نبود آن‌ها نوه‌ها.
- طبقه دوم: پدربزرگ و مادربزرگ، خواهر و برادر و در نبود آن‌ها فرزندان خواهر و برادر.
- طبقه سوم: عمه، عمو، خاله و دایی و در نبود آن‌ها فرزندانشان.
در قوانین مرتبط با انحصار وراثت، به مادر به‌اصطلاح «فرض‌بر» گفته می‌شود. فرض‌برها کسانی هستند که از اموال فرد متوفی به مقدار مشخص و معینی سهم می‌برند. اصطلاح مقابل فرض‌بر، «قرابت‌بر» است که به کسانی اطلاق می‌شود که سهمشان از ارثیه معین نیست و پس از تقسیم ارث میان فرض‌برها، آنچه باقی می‌ماند به آن‌ها می‌رسد. برای مثال، پسر یا پسرها قرابت‌بر هستند. برای مشاوره حقوقی تلفنی با ما تماسی بگیرید.
سهم ارث مادر از فرزند
برای اینکه سهم ارث مادر از فرزند را تعیین کنیم در ابتدا باید مشخص کنیم که آیا خود متوفی دارای فرزند است یا خیر زیرا اگر متوفی فرزند داشته باشد سهم مادر از ارث کمتر می‌شود و از سوی دیگر، اگر متوفی فرزند نداشته باشد سهم‌الارث مادر از فرزند در بیشترین حالت ممکن خواهد بود. درواقع:
- اگر متوفی فرزند یا فرزندانی داشته باشد، سهم‌الارث مادر از فرزند یک‌ششم از کل اموال است.
- اگر متوفی فرزند نداشته باشد، سهم‌الارث مادر از فرزند، یک‌سوم از کل اموال است.
در ادامه با میزان ارث مادر از فرزند در چند شرایط مختلف آشنا می‌شوید:
مادر و پسر و یک زوجه
ازآنجایی‌که در این شرایط، متوفی دارای فرزند است سهم‌الارث مادر، یک‌ششم است و از سوی دیگر، یک‌هشتم اموال به همسر فرد متوفی می‌رسد. باقیمانده اموال نیز به پسر متوفی تعلق می‌گیرد.
مادر و پدر و زوجه
در این شرایط، سهم‌الارث مادر از فرزند یک‌سوم است و همسر متوفی به دلیل اینکه فرزندی ندارد از یک‌چهارم اموال متوفی ارث می‌برد. باقیمانده اموال نیز به پدر متوفی می‌رسد.
مادر و پدر و یک دختر
در این حالت نیز مادر یک‌ششم از اموال را به ارث می‌برد و پدر نیز یک‌ششم اموال را دریافت می‌کند. سهم‌الارث دختر نیز یک‌دوم از اموال است. درنهایت، یک‌ششم از ترکه باقی می‌ماند که این قسمت نیز به همان نسبتی که مطرح شد میان مادر و پدر و دختر تقسیم می‌شود.
مادر و پدر و چند دختر
در این شرایط نیز یک‌ششم از ترکه به مادر و یک‌ششم هم به پدر می‌رسد. از سوی دیگر، دوسوم از اموال فرد متوفی میان دختران تقسیم می‌شود. همچنین، ازآنجایی‌که در این شرایط، همه ترکه میان مادر و پدر و دختران تقسیم می‌شود سهم ارث مادر از فرزند افزایشی پیدا نمی‌کند.
ارث مادر از فرزندخوانده
یکی از ضروریات برای تعلق گرفتن ارث به افراد، داشتن رابطه نسبی با فرد متوفی یا رابطه سببی به دلیل ازدواج است. بنابراین، اگر رابطه نسبی یا سببی وجود نداشته باشد به فرد ارثی تعلق نمی‌گیرد. در مورد ارث مادر از فرزندخوانده نیز همینطور است. ازآنجایی‌که مادر با فرزندخوانده خود رابطه خونی ندارد از او ارث نمی‌برد.
ارث مادر از فرزند در موارد درمان ناباروری
برای درمان برخی موارد ناباروری ممکن است افراد از برخی روش‌ها مثل تلقیح مصنوعی، اهدای تخمک یا اهدای جنین استفاده کنند که این شرایط می‌توانند بر ارث مادر از فرزند تاثیر بگذارند. در ادامه هر یک از این شرایط را با جزئیات بیشتری توضیح می‌دهیم.
تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه
در این شرایط، اسپرم شخصی بیگانه با تخمک صاحب رحم، جنین را ایجاد می‌کنند و بنابراین، زن می‌تواند از فرزند خود ارث ببرد اما ازآنجایی‌که همسر او، که پدر حکمی یا مدر نام دارد رابطه نسبی با فرزند خود ندارد نمی‌تواند از او ارث ببرد. در مقابل، مردی که اسپرم خود را اهدا کرده است می‌تواند از فرزند متولدشده با تلقیح مصنوعی ارث ببرد.
اهدای تخمک
در این شرایط، اسپرم زوج با تخمک زنی دیگر تلقیح می‌شود و سپس در رحم زوجه قرار می‌گیرد. ازآنجایی‌که اسپرم متعلق به پدر است او از فرزند خود ارث می‌برد اما در مقابل، به دلیل اینکه از تخمک مادر استفاده نشده است او از فرزندش ارث نمی‌برد.
اهدای جنین
در این شرایط، زوج فاقد اسپرم و زوجه فاقد تخمک است و زوجه تنها جنین را در شکم خود حمل می‌کند. در این حالت، ازآنجایی‌که افرادی که اسپرم و تخمک خود را اهدا کرده‌اند ناشناس هستند و بنابراین، از فرزند ارث نمی‌برند. از سوی دیگر، والدین حکمی نیز نمی‌توانند از فرزند خود ارث ببرند زیرا رابطه خونی با او ندارند.
ارث مادر از فرزند متولد از رابطه نامشروع
یکی از شرایط ارث مادر از فرزند این است که فرزند حاصل از رابطه مشروع باشد. بنابراین، اگر فرزند از رابطه نامشروع یا زنا متولد شده باشد ارث نمی‌برد و والدین نیز از اموال او ارثی نمی‌برند. بااین‌حال، اگر در رابطه نامشروع یکی از طرفین دچار اشتباه شود یا اینکه هر دو نفر در اشتباه بوده باشند، یعنی نمی‌دانسته‌اند که به یکدیگر نامحرم هستند شرایط تغییر می‌کند. در این حالت، فرزند والد الشبه نام می‌گیرد و می‌تواند از والدین خود ارث ببرد و والدین نیز می‌توانند از او ارث ببرند.
درنهایت، ارث مادر از فرزند یکی از موضوعات مهم در انحصار وراثت است که در مورد آن سوالات و ابهامات زیادی وجود دارد که ما در این مقاله سعی کردیم به این موارد بپردازیم. به‌طورکلی، سهم‌الارث مادر از فرزند درصورتی‌که متوفی فرزند داشته باشد یک‌ششم و درصورتی‌که متوفی فرزند نداشته باشد یک‌سوم است. اگر در این مورد همچنان سوال دارید یا با ابهام روبرو هستید می‌توانید از سایت مشاوران حقوقی، مشاوره حقوقی رایگان دریافت کنید و به پاسخ سوالات خود برسید.
نظر دهید