رابطه زناشویی پس از عقد آغاز میشود و بعد از آن زن (زوجه) و مرد (زوج) موظف به انجام تعهدات خود هستند. در این رابطه، مفهوم تمکین به معنای اطاعت زن از خواستههای قانونی و شرعی شوهر است. اگر چه تمکین شامل وضعیت مرد نیز میشود (پرداخت نفقه و مخارج زندگی) اما این مفهوم بیشتر به شرایط زن نسبت به وظایفش در قابل مرد کاربرد دارد. اگر مشکل توسط زوجین حل نشود، «شکایت عدم تمکین» توسط مرد به دادگاه ارائه میشود. در این بررسی به شرایط عدم تمکین، نحوه اقدم و ارائه دادخواست میپردازیم.
شکایت عدم تمکین چه زمانی اتفاق میفتد؟
شکایت عدم تمکین زمانی رخ میدهد که زن از انجام وظایفش خودداری کند. اگر زن بدون دلیل قانونی و عذر شرعی هر یک از وظایف قانونی خود انجام ندهد، مرد میتواند بر علیه زن شکایت کند. این شکایت به عنوان «شکایت عدم تمکین» شناخته میشود. از جمله وظایف زن در برابر شوهر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وفاداری
- پایبندی به زندگی زناشویی
- اطاعت از همسر
- برقراری رابطه جنسی
- حسن رفتار
- سکونت در منزل
مرد در صورتی میتواند شکایت خود را به دادگاه مطرح کند که زن ناشزه باشد. یعنی حقوق واجب و وظایف شرعی را انجام ندهد. در این حالت دو نوع تمکین اعم از تمکین خاص و عام وجود دارد. تمکین عام به معنای این است که زن باید در محل سکونتی که مرد تعیین میکند، زندگی کند.
تمکین خاص به معنای اطاعات زن از انجام وظایف جنسی در قبال مرد است. مرد می تواند عدم تمکین زن را برطرف کند. ابتد باید او را نصیحت کند، اگر این کار موثر نبود، نفقه او را قطع کند. اگر باز هم این کار بیفایده بود، دادخواست عدم تمکین ارائه دهد. برای دریافت مشاوره تخصصی میتوانید از «مشاوره تلفنی» بهره مند شوید.
شکایت عدم تمکین در چه مواردی کاربرد دارد؟
شکایت عدم تمکین زمانی قابل اجراست که زن از انجام یکی از کارها سر باز بزند:
ترک منزل بدون اجازه شوهر
یکی از موارد تمکین مربوط به اقامت در منزل دائمی شوهر است. بدین معنا که زن باید طبق قانون در منزل مرد سکونت داشته باشد تا بتواند نفقه خود را دریافت کند. ممکن است در شروط عقد بین شود که زن در منزلی که مرد تعیین میکند، زندگی کند.
برای مثال، ممکن است مرد خانه پدر را به عنوان محل زندگی تعین کند. اگر شرایط خانه نا امن بوده و زن از نظر روحی و جسمی در عذاب باشد، این امکان وجود دارد که مرد مکان دیگری را برای زندگی زن در نظر بگیرد.
ترک روابط زناشویی بدون عذر موجه
مورد دیگر در مورد تمکین زن از مرد، انجام وظایف زناشویی است. این مهم بیشتر به موضوع رابطه جنسی مربوط میشود. اگر زن از این رابطه خودداری کند، مرد میتواند شکایت عدم تمکین را به دادگاه تسلیم کند.
در این حالت، مرد این امکان را دارد تا به زن نفقه ندهد و حتی برای ازدواج مجدد اقدام کنند. در بسیاری از موارد، عدم تمکین از روابط زناشویی با توافقات دو طرف و بدون شکایت حل و فصل میشود.
نکته: اگر زن شغلی مغایر با شئونات اخلاقی داشته باشد، مرد میتواند از دادن نفقه امتناع کند و سپس شکایت عدم تمکین را در دادگاه ارائه دهد.
دادخواست الزام به تمکین چه مراحلی دارد؟
برای ارائه دادخواست عدم تمکین زن ناشزه، مراحل اجرایی خاصی وجود دارند. اما قبل از شروع کار، مرد باید مدارک لازم برای طرح دعوی را آماده کند و سپس مراحل قانونی را به اجرا در آورد.
مدارک لازم برای طرح دعوای الزام به تمکین
- سند ازدواج
- شناسنامه و کارت ملی زوج
- اجاره نامه یا سند مالکیت منزل
- اظهارنامه مبنی بر دعوت رسمی از زوجه به زندگی مشترک
- استشهادنامه مبنی بر ترک منزل مشترک از طرف زوجه
مراحل دادخواست الزام به تمکین عبارتند از:
- ثبت دادخواست الزام به تمکین در دفاتر خدمات الکترونیک قضائی توسط مرد یا وکیل وی ثب
- فرستادن اظهارنامه الزام به تمکین و بازگشت به زن
- ارائه دادخواست به دادگاه خانواده
- برگزاری دادگاه خانواده در محل اقامت زوجه
- شنیدن اظهارات طرفین در دادگاه و دعوت زوجین به توافق
- اثبات الزامات تمکین زن از جمله تهیه مسکن و نیازهای مربوط به خانواده
- ابلاغ رای تمکین در صورت خودداری یا امتناع زوجه
- ارائه فرصت ۲۰ روزه به زوجین جهت اعتراض و تجدید نظر خواهی از طریق ثبت در دفاتر خدمات الکترونیک قضائی
- صدور حکم قطعی به نفع شوهر
- درخواست صدور اجرائیه حکم الزام به تمکین توسط مرد
با دریافت پاسخهای کاربردی از «مشاوره حقوقی تلفنی» میتوانید از وضعیت خود مطلع شوید و اقدامات موثر انجام دهید.
موارد موجه در عدم تمکین زوجه چیست؟
زوجه میتواند با مدرک و استناد به قانون از وظایف خود قبال شوهر به شرط موارد زیر خودداری کند:
- خودداری زن از انجام رابطه زناشویی در دوره عادت ماهانه
- خودداری زن از انجام رابطه جنسی با مرد بیمار (امراض مقاربتی)
- استناد به حق حبس زوجه باکره به شرط عدم تمکین عام (مسکن)
- اثبات ترس زن مبنی بر رساندن ضرر مالی و آسیب جانی از طرف مرد
- اثبات سوء رفتارهای زوج مانند کتک زدن، اعتیاد به مواد، مصرف الکل، توهین و تهدید
- اثبات صوری بودن درخواست تمکین توسط مرد و عدم علاقه وی به زوجه و ادامه زندگی
- عدم تهیه مسکن مناسب و نیازهای زندگی برای زن
- عدم اجازه زوج جهت بیرون رفتن از منزل برای موارد اضطراری زوجه (موارد پزشکی)
- عدم اجازه شوهر در مشرف شدن به حج واجب زن
- عدم توانایی پرداخت نفقه توسط زوج به زن
نتیجه عدم تمکین چیست؟
اگر مرد بتواند شکایت عدم تمکین خود را با مدارک و مستندات اثبات کند، دادگاه نتایج زیر را ارئه میدهد:
- تعلق نگرفتن نفقه به زن
- کسب اجازه ازدواج مجدد از دادگاه
- امکان دادخواست طلاق از سوی مرد
- محروم شدن زن از نصف دارائی در صورت عدم تمکین
- طرح دعوای الزام به تمکین از جانب شوهر
- دشواری در طلاق یک طرفه زوجه
کلام آخر
شکایت عدم تمکین در بیشتر موارد به زن مربوط میشود، با اینکه در صورت ندادن نفقه و عدم تهیه منزل مناسب، عدم تمکین شامل مرد نیز میشود. زن اگر از وظایف قانونی و شرعی خود خودداری کند، مرد میتواند دادخواست عدم تمکین را به دادگاه ارائه دهد.
در بسیاری از موارد، زن و شوهر به دلیل پیچیدگیهای قانونی و عدم اطلاع دقیق در مورد قوانین، دچار مشکلات زیادی میشوند. یکی از بهترین راه ها برای کسب اطلاعات در مورد شرایط تمکین، «مشاوره حقوقی آنلاین» است. شما از طریق سایت مشاوره حقوقی میتوانید سوالات خود را در مورد عدم تمکین زن و مرد بپرسید و جواب کاربردی دریافت کنید.
۳ نظرات
خسرو نوروزی
با سلام و وقت بخیر
بفرمائید شرایط اثبات زوج نسبت عدم تمکین زن صرفا بر اساس ادعای زوج برای دادگاه کفایت میکند یا نه اقرار به عدم تمکین توسط زوجه هم ملاک حکم عدم تمکین به نفع شوهر خواهد بود .؟
ممنون
خالدسواری
ازاینکه کل مردم راباقانون واجرات قانونی درحریان میگذاریدوآنهارابه اجرایات واقعی باخبرمیکنیدممنونم امیدوارم که باکمک شماهابزرگوارن محترم حق هیچ احدالانسای پایمال نخواهدشددورودوهزارن دورودبرشماخیرخواهان محترم
یاسین
سلام و درود، خانم بنده الان نزدیک دو ماه و نیم میشه قهر کرده و باباش اومده خونه شخصی بنده و همراه همه ی وسایل و لباس های شخصیش برده منزل پدریش و بنده هم درخواست الزام به تمکین کردم و حتی تقاضای کارشناس برای تهیه مسکن کردم که بنده مسکن و ملزومات زندگی به طور کامل دارم، الان دوتا سوال مطرح هست برام ، ۱- حکم به نفع چه کسی احتمال داره صادر بشه و ۲- بنده در طول این دو ماه و نیم هیچ هزینه و مبلغی برای خانومم واریز نکردم در رابطه با نفقش ،البته دعوی نفقه نکرده بود. منظورم این که آیا در روز جلسه تمکین میتونه بگه که این دو ماه و نیم که قهر کرده برام هزینه پرداخت نکرده. ممنون از عوامل و وکلای سایت