همه چیز درباره بخشیدن مهریه

طبق شرع و قانون، مهریه مهم ترین حق مالی زن است که زن بلافاصله بعد از عقد نکاح مالک آن محسوب شده و مجاز است هر گونه دخل و تصرفی در آن داشته باشد. زن این اختیار را دارد که حتی در زمان زندگی مشترک مهریه اش را از شوهر مطالبه کند یا استفاده از آن را به بعد از طلاق موکول نماید. همچنین زن می تواند با بخشیدن مهریه خود، این دین را از ذمه همسر خود بردارد. موضوع بحث ما در این مقاله، بخشیدن مهریه و شرایط و ضوابطی است که برای این عمل حقوقی در نظر گرفته شده است.

اینکه آیا زن می تواند صرفا با یک دست نوشته مهریه خود را ببخشد یا شرایط و روش های خاصی برای آن پیش بینی شده است؟ آیا مهریه بعد از بخشش قابلیت رجوع دارد یا نه؟ بخشش مهریه در طلاق توافقی به چه صورت است؟ مدارک موردنیاز برای بخشیدن مهریه کدامند؟ و … در این مقاله سعی شده است به این سوالات و بسیاری از سوالات دیگر شما کاربران گرامی پاسخ داده شود. با ما همراه باشید و چنانچه در این مورد نیاز به دریافت مشاوره تخصصی دارید می توانید با موسسه مشاوره حقوقی ما در تماس باشید و از مشاوره حقوقی رایگان وکلای مجرب این مرکز بهره مند شوید.

روش های بخشیدن مهریه کدامند؟

زمانی که زوجه تصمیم می گیرد مهریه خود را بخشش کند، این کار را می تواند به طرق مختلفی انجام دهد. در برخی از موارد زن، مهریه خود را در ازای دریافت امتیازی از جانب همسرش مانند دریافت حق حضانت فرزندان، ملک و … بخشش می کند. با این حال، این امر با استفاده از روش های مختلفی امکان پذیر است که در ادامه به این روش ها اشاره خواهیم کرد:

بخشش مهریه با دست نوشته

بخشش مهریه با استفاده از دست نوشته یکی از مرسوم ترین روش هاست. به موجب این روش، زن در قالب یک دست نوشته، اظهار می دارد که همه یا بخشی از مهریه خود را بخشیده است و دیگر نسبت به مهریه خود ادعایی ندارد. این متن توسط خود زوجه نوشته و امضا شده و تاریخ می خورد. لازم به ذکر است که این روش به لحاظ قانونی فاقد اعتبار است و مرد با استناد به یک دست نوشته نمی تواند مدعی بخشیده شدن مهریه توسط همسرش شود و از پرداخت آن شانه خالی کند.

بخشیدن مهریه به صورت شفاهی

در این روش، زوجه نزد عده ای که به عنوان شاهد گرد آمده اند، یا تنها همسر خود به صورت شفاهی اعلام می دارد که مهریه خود را می بخشد و دیگر مدعی دریافت مهریه نیست. با وجودی که ممکن است تعدادی شاهد به این امر شهادت دهند که زن به میل خود، مهریه خود را بخشیده، ولی با این حال، این روش نیز فاقد ارزش قانونی است. اگر در این مورد نیاز دارید که از مشاوره وکیل مهریه استفاده نمایید، می توانید با مرکز مشاوره حقوقی تماس گرفته و از مشاوره حقوقی تلفنی رایگان این مرکز بهره مند شوید.

بخشش مهریه در دفتر ثبت اسناد رسمی

با توجه به اینکه دو روش قبلی برای بخشیدن مهریه فاقد ارزش قانونی بودند، تنها مراجعه به دفتر ثبت اسناد رسمی و اقدام برای ثبت رسمی بخشش مهریه از سوی زوجه است که می تواند به لحاظ قانونی معتبر شناخته شود. طبق این روش، خانمی که تصمیم به بخشیدن مهریه خود گرفته است می تواند همراه با مدارک هویتی و سند ازدواج، همچنین پدر خود به یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه نموده و با قید شرایط مدنظر، سندی مبنی بر بخشش مهریه خود را تنظیم کرده و امضا نماید. اغلب بخشش مهریه با استفاده از این روش، در قبال گرفتن حقی مانند ملک، مال، حضانت فرزندان، حق طلاق و … می باشد.

بخشیدن مهریه طی طلاق توافقی

طلاق توافقی نوعی از طلاق است که در آن زن و مرد با رضایت خود، اقدام به طلاق می کنند و میان طرفین در مورد موضوعاتی همچون مهریه، اجرت المثل، نفقه، حضانت فرزندان، استرداد جهیزیه و … توافق حاصل شده است. در این روش، بخشش مهریه کاملا بر مبنای توافقات صورت گرفته میان زن و مرد صورت می گیرد.

در این روش از بخشش مهریه، زن و مرد طی وکالتنامه ای که به وکیل خود داده اند، می توانند مشخص کنند که وکیل از جانب زوجه این اختیار را دارد که کل یا بخشی از مهریه را ببخشد یا به طور کامل آن را دریافت نماید.

بخشیدن مهریه در قبال دریافت حق طلاق

زن و مرد بعد از ازدواج هر کدام از حق و حقوق قانونی برخوردار می شوند. در این میان، زن مالک قانونی مهریه و نفقه محسوب می شود و مرد نیز حق طلاق را در اختیار دارد. با این حال در قانون پیش بینی شده که در صورت توافق زن می تواند در ازای بخشش مهریه خود، وکالت طلاق دریافت نماید.

در این مورد، زن و مرد بنا به شرایط معین، تصمیم می گیرند که در حالتی برابر قرار گرفته و زن در مقابل دریافت حق طلاق، مهریه خود را به مرد ببخشد. برای این منظور، دو طرف بایستی به دفتر ثبت اسناد مراجعه کرده و به استناد یک سند دفتری، توافق حاصل میان خود در مورد بخشش مهریه و دریافت حق طلاق را رسمی کنند. اغلب این وکالت نامه به این شکل تنظیم می گردد که زن در صورت رجوع به مهریه، حق طلاق خود را از دست خواهد داد.

اگر در مورد شرایط بخشش مهریه سوالی دارید یا نیازمند دریافت مشاوره تخصصی هستید، می توانید از راهنمایی وکلای مجرب موسسه مشاوره حقوقی بهره مند شوید. این مرکز با در نظر گرفتن مشاوره حقوقی رایگان به صورت تلفنی و حضوری آماده ارائه خدمات مشاوره ای تخصصی به کاربران و مراجعین محترم است.

انواع بخشش مهریه

در برخی از شرایط، مهریه بعد از بخشش می تواند قابل رجوع باشد. به این معنی که زن بعد از بخشش مهریه، مجددا می تواند خواهان دریافت مهریه خود شود. در ادامه روش هایی از بخشش مهریه که مشمول رجوع هستند را ذکر خواهیم کرد:

• هبه مهریه

به موجب آنچه در ماده ۷۹۵ قانون مدنی آمده است، هبه به عقدی اطلاق می گردد که طی آن مالی به صورت مجانی به کس دیگری بخشیده می شود. در این حالت، مال بخشیده شده عین موهوبه، طرف بخشش کننده متهب و طرفی که مال به تملک او درآمده است، واهب نامیده می شود.

 هبه مهریه به هبه معوض و هبه غیرمعوض تقسیم بندی می شود. هبه معوض حالتی است که در آن زوجه در ازای دریافت مال یا حقی، مهریه خود را می بخشد. به عنوان مثال، چنانچه زن در مقابل گرفتن مالی مانند خانه، اقدام به بخشش مهریه خود کند و مرد از دادن خانه خودداری نماید، زن می تواند مجددا به مهریه خود رجوع کند. هبه غیرمعوض به حالتی اشاره دارد که زن طی آن بدون چشم داشت و شرط دریافت مالی، مهریه خود را می بخشد. رجوع مهریه در این صورت با مراجعه به دادگاه و درخواست رجوع امکان پذیر خواهد بود.

• بذل مهریه

بذل در لغت به معنای بخشش است. زمانی که به موجب سندی، زن مهریه خود را می بخشد و در ازای آن مال خاصی یا حقی را دریافت می کند، در شرایط خاصی امکان رجوع برای وی در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال، اگر مرد شرط بخشش مهریه را که در سند بخشش قید شده بجا نیارود و یا اقدام به سلب حق طلاق از زن کند، امکان رجوع به مهریه از سوی زن وجود دارد.

آیا امکان مطالبه مهریه بعد از بخشش آن وجود دارد؟

در مورد طلب یا رجوع مجدد مهریه بعد از بخشش آن، مواردی وجود دارد که در ادامه به بیان آنها خواهیم پرداخت:

• برائت ذمه زوج

وقتی زوجه در سندی ثبت شده همسرش را از پرداخت مهریه مبرا کند و به وی بگوید که دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه بر ذمه تو نیست، حق مهریه از زن سلب می شود و حق رجوع نخواهد داشت.

• بخشیدن مهریه در طلاق توافقی از نوع خلع و مبارات

در فقه اسلامی دو نوع طلاق توافقی با عناوین خُلع و مبارات وجود دارد که طی آن زن در قبال بخشیدن مالی به همسر خود از وی طلاق می گیرد. این نوع طلاق زمانی صورت می گیرد که زن به دلیل داشتن حس تنفر نسبت به شوهرش، درصدد است با پرداخت پول از همسرش جدا شود. طبق شرایط پیش بینی شده برای این نوع طلاق، مهلت رجوع زن به مهریه محدود به اتمام عده وی خواهد بود.

• وجود سندی مبنی بر دریافت مهریه

اگر سندی (دست نوشته) وجود داشته باشد که در آن زن اقرار به دریافت مهریه کرده است، امکان رجوع به مهریه دشوار خواهد بود. به این دلیل که ادعای رجوع به مهریه، انکار پس از اقرار محسوب می شود. مگر در صورتی که زن ثابت کند اقرار او فاقد اعتبار لازم است. شما کاربر گرامی چنانچه با مشکلاتی در رابطه با رجوع و یا بخشش مهریه خود مواجه هستید می توانید از مشاوره تخصصی وکیل مهریه در این مورد بهره مند شوید و در تماس با مشاوران مجرب موسسه مشاوره حقوقی، مشکل خود را مطرح کرده و از راهکاری قانونی موجود در این زمینه مطلع شوید. امکان دریافت مشاوره حقوقی رایگان تلفنی و حضوری در این مرکز فراهم شده است.

• بخشش مهریه به استناد عقد صلح

عقد صلح در فقه و حقوق به معنای تراضی، تسالم و توافق در اموری همچون تملیک عین، منفعت، اسقاط دین یا حق است. عقد صلح اغلب برای ممانعت از تداوم اختلاف و یا مواردی مشابه آن مورد استفاده قرار می گیرد. بخشیده شدن مهریه در عقد صلح، امکان رجوع آن را از بین می برد.

• بخشیدن مهریه در دفترخانه

زن با بخشیدن مهریه خود در دفترخانه یا به استناد یک دست نوشته عادی، اصطلاحا هبه کرده است. در مورد این موضوع، عده ای از مراجع بر این اعتقادند که امکان رجوع زوجه به مهریه بخشیده شده وجود دارد. در مقابل برخی دیگر با استناد به ماده ۸۰۶ قانون مدنی، رجوع به مال بخشیده شده را جایز نمی دانند.

غیر قابل رجوع بودن مهریه

در صورتی که زوجه مهریه خود را به زوج ابراء کند، تحت هیچ شرایطی امکان رجوع به مهریه را نخواهد داشت. به موجب ماده ۲۸۹ قانون مدنی، ابراء یعنی داین به اختیار خود از حقش صرف نظر کند. بنابراین زمانی که زوجه در سند ازدواج قید می کند که مهریه خود را به زوج ابرا کرده است، دیگر نمی تواند تحت هیچ شرایطی به مهریه خود رجوع کند.

بخشیدن مهریه در قبال گرفتن حضانت فرزندان

زن و مردی که تصمیم به طلاق می گیرند، صرف نظر از اینکه چه نوع طلاقی منظور نظر باشد، بایستی در مورد موضوعاتی مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و … تعیین تکلیف کنند. چنانچه زوجین در مورد موضوعات مذکور به توافق نرسیده باشند، دادگاه موظف است طبق قوانین برای هر کدام از این موضوعات تصمیم گیری کند.

اگر در هنگام طلاق زن و مرد چنین توافق کنند که زن مهریه خود را در قبال گرفتن حق حضانت فرزند ببخشد، رسیدگی به دادخواست طلاق طبق این توافق پیش خواهد رفت. اگر در مورد بخشیدن مهریه نیاز به دریافت مشاوره دارید، می توانید با وکلای مجرب موسسه مشاوره حقوقی تماس برقرار کنید و از مشاوره حقوقی تلفنی این مرکز بهره مند شوید.

بخشش مهریه در عقد موقت

تعیین مهر، مهم ترین رکن صحت عقد موقت به شمار می رود و عدم تعیین مهریه می تواند باعث بطلان عقد موقت شود. زوجه در عقد موقت نیز همانند عقد دائم این امکان را دارد که مهریه خود را ببخشد یا دریافت نماید. در صورت ثبت صیغه عقد موقت در دفتر ثبت اسناد رسمی، زوجه برای دریافت مهریه بایستی به اداره اجرای ثبت مراجعه نماید. در غیر این صورت می بایست ابتدا در دادگاه عقد موقت را به اثبات برساند، سپس روند دریافت مهریه را پیگیری کند. برای بخشش مهریه در عقد موقت نیز باید از طریق دفتر اسناد رسمی اقدام کرد.

مدارک مورد نیاز برای بخشیدن مهریه

• شناسنامه و کارت ملی
• سند رسمی ازدواج
• مدارک شناسایی پدر زوجه

با توجه به مطالب مذکور، موضوع بخشش مهریه می تواند مقوله ای چالشی بوده و تحت شرایط خاصی صورت گیرد. بنابراین بهتر است متقاضیان برای ابهام زدایی و تصمیم گیری درست در این مورد، از مشاوره تخصصی وکلای مهریه استفاده کنند. مشاوران مجرب و متخصص موسسه مشاوره حقوقی آماده ارائه مشاوره حقوقی رایگان به صورت تلفنی و حضوری به کاربران گرامی هستند. برای این منظور می توانید با این مرکز در تماس باشید.