چک از جمله اسناد تجاری است که در بسیاری از معاملات مورد استفاده قرار میگیرد و افراد با استفاده از آن تبادلات تجاری خود را بدون نیاز به مراجعه به بانک انجام میدهند. به همین دلیل قوانین بسیاری در مورد چک وضع شده است تا مشکلات ناشی از صدور چک کاهش یابد. به عنوان مثال در ماده ۱۴ قانون چک درباره مسائلی مربوط به عدم پرداخت چک صحبت شده است و قوانین دیگری نیز در مورد چک برگشتی و مجازات تعیین شده برای چک بی محل و … ذکر شده است.
اطلاع از این قوانین برای افرادی که از چک برای انجام معاملات و تبادلات تجاری استفاده میکنند الزامی است. به همین علت توصیه میشود اگر فردی از چک استفاده میکند حتما پیش از انجام معامله از مشاوره حقوقی استفاده نماید و موضوع معامله و نحوه صدور چک را با وکیل در میان بگذارد و راهنماییهای لازم را دریافت کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قوانین چک میتوانید از مشاوره حقوقی تلفنی استفاده نمائید.
عدم آگاهی در مورد صدور چک ممکن است عواقبی برای صادر کننده آن به همراه داشته باشد. به عنوان مثال یکی از اشتباهاتی که برخی از افراد به دلیل عدم آگاهی و دقت انجام میدهند صدور چک برای روز تعطیل است. یعنی تاریخ وصول چک را برای روز تعطیل تعیین میکنند. شاید فرد از این موضوع اطلاعی نداشته باشد اما ممکن است دارنده چک به دلیل این اشتباه چک را برگشت بزند یا از صادر کننده آن شکایت کند.
چک روز تعطیل چیست؟
در قانون صدور چک اگر چکی برای روز مشخصی صادر شده باشد وعده دار یا مدت دار میباشد. حال اگر تاریخ درج شده بر روی چک برای روز تعطیل باشد باید چک را از راه حقوقی وصول کرد. در قانون جرمی برای وصول چک در روز تعطیل در نظر گرفته نشده است و نمیتوان آن را از راه کیفری مطالبه نمود.
چک روز چکی است که برای همان روز تاریخ زده شده باشد و دارنده آن میتواند به محض دریافت چک به بانک مراجعه نماید و چک را وصول کند. حال اگر معاملهای در روز تعطیل انجام شده باشد و چک روز در همان روز صادر شده باشد دارنده چک بایستی برای وصول چک یک روز صبر کند. بدین ترتیب چک روز به عنوان چک مدت دار یا وعده دار محسوب میشود.
نکته مهمی که در قانون صدور چک وجود دارد این است که چک وعده دار امکان مطالبه به صورت کیفری را ندارد و باید به صورت حقوقی چک را وصول نمود یا برای مطالبه نمودن آن از طریق اداره ثبت اقدام نمود. از آنجائیکه چک صادر شده برای روز تعطیل در همان روز قابل وصول نیست و به روز دیگری موکول میشود در دسته چکهای وعده دار قرار میگیرد و برای مطالبه آن نمیتوان از راه کیفری اقدام نمود. برای وصول چک روز تعطیل که برگشت خورده است بایستی از راه حقوقی و یا از طریق اداره ثبت اقدام نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بهترین روش برای دریافت حکم اجرائیه میتوانید با مشاوره حقوقی تلفنی در ارتباط باشید و راهنمایی وکیل استفاده نمائید.
اثبات وعده دار بودن چک روز تعطیل
تفاوت چک روز و چک مدت دار در زمان وصول چک میباشد. فردی که برای وصول چک مدت دار دادخواستی تنظیم نموده است باید ثابت کند که چک مدت دار بوده است اما در مورد چک صادر شده برای روز تعطیل نیازی به اثبات مدت دار بودن آن نیست زیرا تاریخ چک خود این موضوع را ثابت میکند و نشانهای است برای مدت دار بودن چک، بنابراین چک روز تعطیل را میتوان بدون نیاز به اثبات مدت دار بودن از راه حقوقی مطالبه نمود.
برگشت زدن چک روز تعطیل
پس از روز تعطیل اگر فرد برای وصول چک به بانک مراجعه نماید و با یکی از شرایط زیر مواجه شود میتواند چه را برگشت بزند. فرد تا صورت مشاهده هر یک از شرایط تا ۱۵ روز مهلت دارد تا چک را برگشت بزند. شرایط برگشت خوردن چک عبارتند از:
- مبلغ کافی در حساب فرد صادر کننده چک وجود ندارد و یا حساب خالی است.
- از سوی صادر کننده به بانک دستوری مبنی بر عدم پرداخت وجه ارسال شده است.
- حساب صادر کننده چک مسدود است.
- چک دارای خط خوردگی است و یا ناقص پر شده است.
برای به اجرا گذاشتن چک مدت دار بایستی با وجود هر یک از شرایط فوق از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت شود تا بتوان بر اساس آن مبلغ چک را از طریق دادگاه تقاضا نمود. بدین ترتیب فرد تا یک ماه مهلت دارد تا برای طرح دادخواست اقدام نماید و از صادر کننده شکایت کند. برای به اجرا گذاشتن چک صادر شده برای روز تعطیل دو روش وجود دارد: روش حقوقی و روش ثبتی.
- روش حقوقی: در این روش دارنده چک با در دست داشتن گواهی عدم پرداخت که از سوی بانک صادر شده است به دفاتر خدمات قضائی مراجعه مینماید و دادخواست مربوط به مطالبه چک را تکمیل مینماید و با پیوست نمودن گواهی عدم پرداخت درخواست خود را به دادگاه ارسال کند. این روش ممکن است کمی زمان بر باشد. در خصوص مطالبه چک برگشتی از طریق حقوقی بهتر است از وکیل چک مشورت گرفته شود و اقدامات قانونی به صورت کامل انجام شود.
- روش ثبتی: در این روش برای به اجرا گذاشتن چک فرد به یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه مینماید و درخواست مطالبه چک را تکمیل مینماید. در زمان مراجعه به دفاتر ثبت اسناد در دست داشتن گواهی عدم پرداخت بانک الزامی است. در این روش بایستی مبلغی از مبلغ کل چک را به دفتر اسناد رسمی بپردازید اما مزیت این روش سریع بودن آن نسبت به روش حقوقی است.
پس از اینکه دارنده چک با استفاده از یکی از روشهای فوق چک را برگشت زد و اجرائیه چک را از سوی دادگاه دریافت نمود به صادر کننده چک تا ۱۰ روز مهلت دارد تا مبلغ چک را به دارنده پرداخت کند. در صورتیکه صادر کننده قادر نباشد مبلغ چک را تامین کند، دارنده چک میتواند با حکم دادگاه اموال غیر ضروری وی را توقیف کند و با اجازه دادگاه آنها را به فروش برساند و مبلغی معادل با مبلغ چک را از اموال صادر کننده بردارد.
ابتدا وسیله نقلیه صادر کننده چک توسط پلیس راهور توقیف میشود. این کار معمولا در یک روز انجام میشود. اما اگر نیاز به انجام استعلام حساب بانکی صادر کننده باشد دو الی سه روز پیگیری نیاز است. در صورتیکه صادر کننده اموال قابل توجهی برای جبران خسارت را نداشته باشد پس از ۳۰ روز از صدور حکم اجرائیه، دارنده چک میتواند حکم جلب صادر کننده چک را از سوی دادگاه دریافت نماید. در این صورت صادر کنند چک به حبس محکوم میشود.
کلام پایانی، استفاده از چک کمی ریسک دارد و باید با دقت فراوان انجام شود، در بسیاری از موارد مشاهده شده است که صادر کننده نمیتواند بنا به وعده خود مبلغ مورد نظر را در حساب خود واریز کند و مشکلاتی برای وی پیش میآید. به همین دلیل استفاده از مشاوره حقوقی و آشنایی با قوانین چک میتواند از بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری نماید.
۳ نظرات
ناصر پورمولود
باسلام چک شرکت اگر مهر شرکت نداشته باشه چک وصول میشه یانه
ناصر پورمولود
باسلام چک شرکت اگر مهر شرکت نداشته باشه چک وصول میشه یانه
ناصر پورمولود
باسلام چک اگر بتاریخ اش برگشت نخوره جریان چی میشه